Çantı Ahşap Yığma Tekniği

2024-07-122024-07-12 Talip

İlgili İnternet Sayfaları:

dergipark.org.tr | A DOCUMENTATION AND ASSESMENT APPROACH FOR THE CONSERVATION OF THE WOODEN MOSQUES BUILT WITH THE “ÇANTI” TECHNIQUE IN SAMSUN-ÇARŞAMBA
wikipedia.org | Çantı
karabukgundem.com | Çantı Tekniği: Ölmemesi Gereken Bir Yenice Bilgeliği

Keywordler:

Çantı Ahşap Yığma Tekniği
çivisiz ahşap yapı

İlgili Bilgi:

Karadeniz bölgesinde mazisi 800 yılı bulan; (Anadolu Selçuklularına uzanan) “çantı tekniği” ile ahşap cami ve ev yapma geleneği var. Cami duvarı ve ev duvarı örmek için biçilmiş odunlarla, çivi kullanılmadan gerçekleştirilen tekniğe “çantı tekniği” denir. Uzun ahşap gövdelerin, çivi kullanılmadan ve köşelerden birbirine geçmeleri aracılığıyla yerleştirilmesine dayanan bu teknik; ilimizde ve Yenice ilçemizde sıkça kullanılmış. Sanat tarihimizde, çantı tekniği ile yapılmış camileri ilk defa gündeme getiren Ekrem Hakkı Ayverdi’dir. Kaderlerine terkedildiğini ve yavaş yavaş yok olduğunu da belirtmiştir. Samsun’daki camiler çok daha eski tarihli iken, Trabzon’daki camilerimiz daha ayrıntılı ve kalem işleri ile süslüdür. Batı Karadeniz’deki camiler ise daha sade ve ihtiyaca yöneliktir. Bu yapıların cephelerinin köşeleri “kurtboğazı geçme” denilen teknik ile yapılır. Çantı (Çandı) tekniği ile yapılmışyapılarda, evin temeli taşlardan oluşturulur. Kabukları soyulmuş tomruklar, taş zemin üzerine dizilir. Çivi kullanılmadan, ahşap geçme tekniği kullanılır. Eğimli alanlarda yarım kat bodrum (ahır, depo, samanlık olarak kullanılır) oluşu. Ahşap kullanımının dayanıklı olması, hafif ve esnek olması gibi birçok avantajı bulunmaktadır. Afyon Ulucami (1272), Sivrihisar Ulucami(1275), Ankara Arslanhane Cami (1289-1290), ve Beyşehir Eşrefoğlu (1297), Ankara Sabuni, Ankara Örtmeli Mescidi ve Hacı İvaz Mescidi’nde ahşap tavanlar kullanılmıştır (Ahşap sadece tavanda kullanılmış, duvarlarda değil). Ancak Yenice ilçemizde ve Karadeniz’de Çantı tekniği ile yapılmış camiler tamamen ahşaptandır. Çantı tekniği, Yenice’nin evleri ve camileri, hem yöresel mimarinin gelişimi hem Anadolu’da sanat birikiminin anlaşılması hem de kıymetli kültürümüzün kaybolmaması için Türk Sanat tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yenice ilçemizde bu nitelikte yapılmış evler ve camiler de bu kapsamda oldukça özgün ve değerlidir.